อุบัติเหตุรถยนต์ ใครผิดใครถูก? ไขข้อข้องใจ ‘รถใหญ่ผิดเสมอ’ ตามกฎหมายจราจร

 by admin

 June 13, 2025

in Uncategorized

 0

ภาพอุบัติเหตุรถยนต์ชนมอเตอร์ไซค์ แสดงให้เห็นการชนบริเวณหน้ารถยนต์และตัวรถมอเตอร์ไซค์ บ่งชี้ถึงความเสี่ยงบนท้องถนนและการประเมินความเสียหาย

หนึ่งในความเชื่อที่ได้ยินกันบ่อยครั้งบนท้องถนนไทยคือ “รถใหญ่ผิดเสมอ” โดยเฉพาะเมื่อเกิดการเฉี่ยวชนระหว่างรถยนต์ขนาดใหญ่กับรถจักรยานยนต์หรือรถยนต์ขนาดเล็ก หลายคนปักใจเชื่อว่ารถคันที่ใหญ่กว่าจะต้องเป็นฝ่ายรับผิดชอบ แต่ในความเป็นจริงตามหลักกฎหมายแล้ว การพิจารณาว่าใครเป็นฝ่ายผิดในอุบัติเหตุไม่ได้ขึ้นอยู่กับขนาดของยานพาหนะเลยแม้แต่น้อย

หลักพิจารณาความผิดในอุบัติเหตุรถยนต์

การกำหนดว่าฝ่ายใดเป็นผู้กระทำความผิดและต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นนั้น พิจารณาจากองค์ประกอบสำคัญตามกฎหมาย ได้แก่ พฤติการณ์การขับขี่ของผู้ที่เกี่ยวข้องในเหตุการณ์นั้นๆ การฝ่าฝืนกฎจราจร การแสดงเจตนา หรือการกระทำที่ขาดความระมัดระวังอันเป็นเหตุโดยตรงให้เกิดอุบัติเหตุขึ้น

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 59 วรรค 4 กล่าวถึงการกระทำผิดที่มิได้มีเจตนาโดยตรง แต่เป็นการกระทำโดยประมาท ซึ่งหมายถึงการขาดความระมัดระวังในสิ่งที่บุคคลในภาวะเช่นนั้นจะต้องมีตามวิสัยและพฤติการณ์ หรือได้ใช้ความระมัดระวังนั้นไม่เพียงพอ ดังนั้น ผู้ที่กระทำการโดยประมาทและก่อให้เกิดความเสียหาย ย่อมเป็นฝ่ายที่ต้องรับผิดชอบ ไม่ว่ารถที่ขับจะเป็นขนาดใดก็ตาม

ตัวอย่างคดีศึกษา: พิสูจน์ว่าขนาดรถไม่ใช่ตัวตัดสิน

เพื่อยืนยันหลักการดังกล่าว เราขอยกตัวอย่างจากคดีจริงและกรณีศึกษาที่น่าสนใจ

• ตัวอย่างคดีศึกษาที่ 1: มอเตอร์ไซค์ชนรถยนต์ที่ทางแยก
  จากคำพิพากษาฎีกาที่ 2961/2526 กรณีผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ซึ่งไม่มีความชำนาญเพียงพอ ขับรถออกจากทางโทโดยประมาทและพุ่งเข้าชนรถยนต์ของจำเลยที่ขับมาในทางเอก แม้จำเลยจะขับรถมาด้วยความเร็วที่เกินกำหนด (ประมาณ 30-40 กม./ชม.) แต่ศาลพิจารณาแล้วว่าความเสียหายที่เกิดขึ้นเป็นผลโดยตรงจากความผิดและความประมาทของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์แต่เพียงฝ่ายเดียว การกระทำของจำเลยจึงไม่ถือเป็นการละเมิดต่อโจทก์ กรณีนี้แสดงให้เห็นชัดเจนว่า หากรถคันเล็กขับขี่ด้วยความประมาท ทำผิดกฎจราจร หรือขาดความระมัดระวัง จนเป็นเหตุให้เกิดการชน ก็สามารถเป็นฝ่ายผิดได้เช่นกัน ไม่ได้ขึ้นอยู่กับขนาดรถเลย

ภาพอุบัติเหตุรถยนต์ชนมอเตอร์ไซค์ แสดงให้เห็นการชนบริเวณหน้ารถยนต์และตัวรถมอเตอร์ไซค์ บ่งชี้ถึงความเสี่ยงบนท้องถนนและการประเมินความเสียหาย

• ตัวอย่างคดีศึกษาที่ 2: รถเก๋งกับรถพ่วงเลี้ยวกลับรถ
  อีกกรณีที่เคยเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์บนโลกออนไลน์ เป็นเหตุการณ์ที่รถเก๋งคันหนึ่งถูกรถพ่วงที่กำลังตีวงเลี้ยวกลับรถใต้สะพานเฉี่ยวชนจนติดอยู่ใต้ท้องรถ ทำให้เกิดคำถามว่าใครเป็นฝ่ายผิด บางส่วนมองว่ารถพ่วงผิดที่ไม่เปิดสัญญาณไฟ หรือไม่ระวังรถคันเล็ก ขณะที่บางส่วนชี้ว่า รถเก๋งอาจใช้ช่องทางกลับรถผิดประเภท เนื่องจากใต้สะพานบางแห่งอาจมีการจัดช่องทางสำหรับรถบรรทุกโดยเฉพาะ ซึ่งมักมีป้ายแจ้งเตือนชัดเจน หากรถเก๋งวิ่งเลยช่องสำหรับรถเล็กแล้วไปใช้ช่องของรถบรรทุก การกระทำดังกล่าวอาจถือเป็นส่วนหนึ่งของความประมาทหรือการทำผิดกฎจราจรได้ ส่วนรถพ่วงเองก็มีส่วนผิดได้หา